Przewlekła choroba nerek

Wśród pacjentów, u których podejrzewane jest uszkodzenie nerek wykonuje się ocenę czynności nerek polegającą na^1,2,3,4 :

Czym jest Przewlekła Choroba Nerek?

Według KDIGO (Kidney Disease: Improving Global Outcomes) Przewlekła Choroba Nerek (PChN) określana jest jako każda nieprawidłowość budowy lub funkcji nerek, występująca powyżej 3 miesięcy. Czas ten, także pozwala rozróżnić Przewlekłą Chorobę Nerek od Ostrej⁵.

Epidemiologia PChN^6,7

Liczba osób dotkniętych globalnie PChN wynosi 850 milionów, w przeciągu 27 ostatnich lat wskaźnik zapadalności na tę jednostkę chorobową wzrósł o 29,3% dla osób w każdym wieku. Obecnie sądzi się, że Przewlekła Choroba Nerek dotyka do 1 na 10 osób dorosłych na świecie (wskaźnik chorobowości wynosi 10,8%).

Do grupy osób najbardziej narażonych wystąpieniem Przewlekłej Choroby Nerek zaliczamy m.in.:

• osoby starsze (wiek >60 lat)^8,9,
• osoby palące¹⁰,
• osoby cierpiące na otyłość⁸,
• osoby z chorobami układu krążenia¹¹,

Głównymi przyczynami wystąpienia PChN są cukrzyca oraz nadciśnienie tętnicze⁸. Prócz tych dwóch jednostek chorobowych, wyróżniamy także kłębuszkowe zapalenie nerek, choroby autoimmunologiczne, nawracające zakażenia układu moczowego, nieprawidłowości w odpływie moczu (wywołane przez wady wrodzone, kamienie nerkowe, guzy, powiększony gruczoł krokowy)⁹.

• Dlaczego cukrzyca prowadzi do PChN?

Cukrzyca powoduje nadmierne gromadzenie się glukozy we krwi, w wyniku czego dochodzi do pogorszenia czynności trzustki, a co za tym idzie produkcji insuliny¹². Zbyt wysokie stężenie glukozy we krwi jest toksyczne dla komórek nerkowych, co z kolei może prowadzić do PChN¹³.

• Dlaczego nadciśnienie tętnicze prowadzi do PChN?

Wysokie ciśnienie tętnicze prowadzi do uszkodzenia kłębuszków nerkowych, co z kolei może powodować Przewlekłą Chorobę Nerek¹⁴

Co może świadczyć o wystąpieniu Przewlekłej Choroby Nerek?

Objawem Przewlekłej Choroby Nerek może być występowanie przez ponad 3 miesiące jednej z poniższych nieprawidłowości⁵:

• Albuminuria
  • AER ≥30 mg/dobę lub
  • UACR ≥30 mg/g [≥3 mg/mmol]
• Odchylenia od normy w badaniu osadu moczu
• Nieprawidłowości elektrolitowe i inne z powodu zaburzeń kanalików nerkowych
• Nieprawidłowości wykrywane w badaniach histologicznych
• Nieprawidłowości strukturalne wykrywane w badaniach obrazowych
• Stan po przeszczepieniu nerki (niezależnie od wartości eGFR lub braku albuminurii)

Bądź upośledzenie czynności wydalniczej nerek, które oznacza zmniejszenie przesączania kłębuszkowego (eGFR <60 ml/min/1,73 m²).

Jak rozpoznać Przewlekłą Chorobę Nerek? ¹⁵

Zaburzenia czynności nerek często wykrywane są podczas wykonywania podstawowych badań diagnostycznych.

Uzyskane wyniki oraz przeprowadzony wywiad z pacjentem stanowią podstawę do ustalenia ryzyka oraz dalszego monitorowania przebiegu choroby, a także są niezbędne do podejmowania decyzji dotyczących planu farmakoterapii.

Klasyfikacja PChN⁵

Polega ona na określeniu stopnia zaawansowania na podstawie CGA i pozwala ocenić ryzyko progresji Przewlekłej Choroby Nerek.
C - uwzględnieniem przyczyny,
GFR (G) - określeniem stopnia wydolności nerek,
A - stopnia uszkodzenia nerek (albuminuria),

Dzięki tej metodzie pacjenci mogą zostać właściwie przypisani do jednej z poniższych grup:

• osoba z niskim ryzykiem pogorszenia czynności nerek,
• umiarkowanie zwiększonym ryzykiem pogorszenia czynności nerek,
• wysokim lub bardzo wysokim ryzykiem pogorszenia czynności nerek i innych powikłań

A uzyskane dane dodatkowo ułatwiają podejmowanie decyzji związanych z obserwacją i prowadzeniem pacjenta.

•   Schemat progresji Przewlekłej Choroby Nerek:^16,17

Objawy PChN

Pacjenci cierpiący z powodu PChN to często osoby charakteryzujące się wielochorobowością. Z tego powodu objawy PChN często przypisywane są do innych już występujących u pacjenta schorzeń. Czynnikiem nasilającym nieprawidłową klasyfikację jest także nieswoistość symptomów PChN, a także ich późne wystąpienie (zwykle gdy GFR wyniesie poniżej 60 ml/min)¹².

Wśród objawów Przewlekłej Choroby Nerek możemy wyróżnić zarówno symptomy przedmiotowe, jak i podmiotowe, natomiast nie są one najczęstszym powodem wykrywania PChN^18,19,20.